พิจารณาศึกษาความคืบหน้าการพิจารณาเงินกู้โครงการขยายเขตระบบไฟฟ้า
ให้ครัวเรือนที่ห่างไกล ๑๔,๑๐๐ ครัวเรือน ของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
- การพิจารณาของคณะอนุกรรมาธิการ
คณะอนุกรรมาธิการฯ ได้มีการพิจารณาเรื่องดังกล่าว ดังนี้
- ครั้งที่ ๑วันพุธที่ ๑๙ กันยายน ๒๕๕๕ ผู้แทนหน่วยงานที่เข้าร่วมประชุมกับคณะอนุกรรมาธิการฯ มีดังนี้
๑) สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน
๒) คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
- ครั้งที่ ๒วันพุธที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๕๕ ผู้แทนหน่วยงานที่เข้าร่วมประชุมกับคณะอนุกรรมาธิการฯมีดังนี้
๑) การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
๒) สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน
๓)สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
๔) สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
๕) กรมป่าไม้
๖) สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน
๗) คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
- ครั้งที่ ๓ วันพุธที่ ๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๕ ผู้แทนหน่วยงานที่เข้าร่วมประชุมกับคณะอนุกรรมาธิการฯ มีดังนี้
๑) การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค
๒) สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน
๓)สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
๔) สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- ผลการพิจารณา
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) ให้ข้อมูลว่าโครงการดังกล่าวได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการของ กฟภ.เมื่อวันที่๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๕ และกระทรวงมหาดไทยให้ความเห็นชอบเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๕ จากนั้นจึงส่งให้สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ(สภาพัฒน์ฯ) และสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (สกพ.) พิจารณา ซึ่งคณะกรรมการของสภาพัฒน์ฯ ได้มีมติเห็นชอบในหลักการของโครงการดังกล่าว โดยมีความเห็นว่าเนื่องจากโครงการฯ จะต้องมีการดำเนินการในพื้นที่เขตป่าสงวนบางส่วน และบางส่วนไม่มีปัญหาอุปสรรคในการดำเนินการ จึงให้ กฟภ.แยกออกมาเป็น ๒ ส่วนคือ ในส่วนพื้นที่ที่สามารถดำเนินการได้เลยก็ให้ดำเนินการ โดยให้สำรวจว่ามีเป้าหมายในการดำเนินการจำนวนเท่าใดส่วนกรณีพื้นที่ดำเนินการผ่านพื้นที่ลุ่มน้ำชั้น ๑A หรือเขตป่าสงวนให้กฟภ.ร่วมกับกระทรวงมหาดไทยกำหนดเป้าหมายและร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่าจะมีแนวทางสรุปในการดำเนินการโครงการฯอย่างไร ปัจจุบันโครงการดังกล่าว กฟภ.อยู่ระหว่างการดำเนินการให้การไฟฟ้าเขตสำรวจโดยแยกออกมาเป็น ๒ ส่วน คือ ๑) กลุ่มที่ไม่มีปัญหาอุปสรรคมีจำนวนเท่าใด และ ๒) กลุ่มที่มีปัญหาอุปสรรคมีจำนวนเท่าใด เพื่อนำเสนอข้อมูลกลับไปที่คณะกรรมการของสภาพัฒน์ฯ พิจารณาอีกครั้งหนึ่งในส่วนของคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงานพิจารณานั้น คณะกรรมการฯ ได้มีการประชุมและมีความเห็นว่าเห็นด้วยกับโครงการดังกล่าว และจะนำความเห็นเสนอรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน เพื่อเสนอความเห็นไปยังคณะรัฐมนตรีพิจารณาเห็นชอบต่อไป ในการดำเนินการของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ประเด็นปัญหาที่พบบ่อยคือ พื้นที่ที่จะเข้าไปดำเนินการจะต้องดำเนินการจัดทำรายงานการศึกษาและวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ก่อนจึงจะสามารถดำเนินการได้ ที่ประชุมคณะอนุกรรมาธิการฯ ได้ตั้งข้อสังเกตว่ากรณีการปักเสาพาดสายของการไฟฟ้าฯ ไม่ได้ส่งผลกระทบรุนแรง แต่การจัดทำรายงาน EIA เป็นการกล่าวรวมใช้เหมือนกันทั้งโครงการขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ทำให้ต้องเสียเวลาและสิ้นเปลืองงบประมาณ ตรงจุดนี้เป็นปัญหาที่ต้องมีการแก้ไข กรณีดังกล่าว สผ.ควรนำไปพิจารณา โดยการกำหนดแบ่งเป็นกลุ่ม หากกลุ่มใดที่ไม่ได้ส่งผลกระทบมาก อาจกำหนดให้ทำรายงานเป็นฉบับย่อหรือเล็กลงมา ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความรวดเร็วและประหยัดค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ
กรณีดังกล่าว สผ. ได้นำกลับไปศึกษาหาข้อมูลแล้วและให้ข้อมูลว่าการดำเนินการจะต้องมีขั้นตอนหรือต้องมีต้นเรื่อง เนื่องจากลุ่มน้ำชั้น ๑A เป็นแหล่งสำคัญของต้นน้ำลำธาร เป็นพื้นที่ที่มีความอ่อนไหวต่อผลกระทบสิ่งแวดล้อม ถ้าทำกิจกรรมใดๆ อาจส่งผลกระทบต่อทรัพยากร จึงต้องมีการประกาศให้มีการจัดทำรายงาน EIA ดังนั้น ถ้าจะมีการแก้ไขประกาศจะต้องมีเหตุผลในการแก้ไขประกาศ โดยมีเหตุผลที่ชัดเจนเป็นที่ยอมรับของสังคม และขั้นตอนในการแก้ไขต้องรับฟังความคิดเห็นของประชาชน หลังจากนั้นจึงเข้าสู่การพิจารณาของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เมื่อคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมฯ เห็นชอบแล้ว จึงเสนอให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาต่อไป ซึ่งขั้นตอนดำเนินการดังกล่าวจะต้องใช้ระยะเวลาพอสมควร ในส่วนที่ให้ สผ. ไปศึกษาดูว่าถ้ากรณีที่เป็นการดำเนินการที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยให้จัดทำรายงานแบบย่อหรือแบบกระชับนั้น หรือให้มีการพิจารณาได้อย่างรวดเร็วได้อย่างไร ได้มีการหารือกับฝ่ายที่เกี่ยวข้องซึ่งได้ข้อมูลว่าปัจจุบันได้มีการดำเนินการเกี่ยวกับป่าอนุรักษ์เพิ่มเติม คือถ้าเป็นแนวสายส่งใหม่จะต้องจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมเบื้องต้น (IEE) ซึ่งจะมีแนวทางขั้นตอนในการพิจารณาไว้อยู่ คือ จะมีข้อมูลสิ่งแวดล้อมหรือที่เรียกว่า Check list ซึ่งกรมป่าไม้จะเป็นผู้พิจารณาและขณะนี้อยู่ระหว่างการกำหนดหลักเกณฑ์ว่าจะพิจารณาหัวข้ออะไรบ้าง ซึ่งในส่วนนี้อาจจะนำมาพัฒนาใช้กับสายส่งที่อยู่ในพื้นที่ที่มีแนวถนนแล้วและผ่านพื้นที่ลุ่มน้ำชั้น ๑A ได้ในระดับหนึ่ง (Check list เป็นขั้นตอนหนึ่งในการขออนุญาตใช้พื้นที่ในป่าเพิ่มเติม กรณีดังกล่าวเป็นการดำเนินการ โดยใช้Check list มาเป็นแนวทางขั้นต้นในการประเมิน ซึ่งอย่างไรก็จะต้องจัดทำเป็นรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม แต่แนวทางการจัดทำอาจจะเป็นการจัดทำรายงานฉบับที่กระชับและ สั้นในประเด็นที่เป็นสาระสำคัญมากขึ้น) อย่างไรก็ตามกรณีการพิจารณารายงาน EIA ไม่ได้พิจารณาโดย สผ. หากจะดำเนินการดังกล่าวก็จะยังเข้าสู่คณะกรรมการผู้ชำนาญการฯ เพื่อพิจารณาและให้ข้อคิดเห็นว่าจะเห็นด้วยหรือไม่ซึ่งจะมีขั้นตอนและระยะเวลาในการดำเนินการ ทั้งนี้ ขณะนี้ สผ. ต้องการทราบข้อมูลจาก กฟภ. ว่าจำนวนครัวเรือนที่แน่นอนที่ต้องผ่านพื้นที่หวงห้ามที่ต้องจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมมีจำนวนมากน้อยแค่ไหน ถ้ามีหลายโครงการ สผ.จะได้เสนอเรื่องโดยมีเหตุผลประกอบในการเสนอความเห็นให้คณะกรรมการผู้ชำนาญการฯ พิจารณาต่อไป
กรณีดังกล่าวที่ประชุมคณะอนุกรรมาธิการฯ มีความเห็นว่าพื้นที่ใดที่สำรวจแล้วสามารถดำเนินการได้ทันทีก็ให้รีบดำเนินการไปก่อน และเห็นว่ากรณีเรื่องดังกล่าวหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เคยมีการประชุมและได้รับทราบว่าการดำเนินการติดขัดปัญหาเรื่องใดบ้าง ทั้งนี้ หากไม่มีการกำหนดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจน ในอนาคตการดำเนินการของการไฟฟ้าฯ ก็จะเจอปัญหาดังกล่าวได้อีก การกำหนดหลักเกณฑ์จะทำให้ผู้ปฏิบัติงานมีความชัดเจนในการดำเนินการ ดังนั้น ควรจะต้องมีการบูรณาการร่วมกันระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ โดยคณะอนุกรรมาธิการฯ เห็นว่าสภาพัฒน์ควรเป็นแม่งานในการจัดประชุมร่วมกันระหว่างหน่วยงานเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์อย่างรอบคอบและชัดเจน เพื่อที่จะได้ไม่มีปัญหาในอนาคตต่อไป
ทั้งนี้ รองเลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติได้กล่าวว่าจะรับเรื่องดังกล่าวไปประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อพิจารณาดำเนินการต่อไป
การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ให้ข้อมูลว่าโครงการในส่วนที่ไม่ติดปัญหาเรื่องใดๆ คาดว่าจะแล้วเสร็จภายใน ๑ ปี สำหรับโครงการในส่วนที่อยู่ในเขตพื้นที่หวงห้ามคงต้องใช้ระยะเวลา หากส่วนไหนที่มีความพร้อมก่อนก็จะพยายามเร่งให้เร็วที่สุดเพื่อประโยชน์ของประชาชน
_______________________________